نقد و تحلیل وحیانی اعاده معدوم انگاری معاد

نویسندگان

حسن بطحایی

چکیده

مسئله معاد، به ویژه معاد جسمانی، از دیرباز مورد توجه فلاسفه و متکلمان مسلمان بوده است؛ و از آن رو که حیات اخروی انسان از امور غیبی است برای تبیین عقلانی آن با دشواری روبه رو بوده­اند، به گونه­ای که برخی از متکلمان مرگ را نابودی و معاد را مصداق اعاده عین معدوم پنداشته، از آن رو که به حیات اخروی باور داشته اند آن را جایز شمرده­اند. برخی دیگر نیز مرگ را تفرق اجزای مادی بدن دانسته، با تمسک به آیاتی که ظهور در فنای عالم دارد پذیرش معاد جسمانی را در گرو امکان اعاده مثل معدوم پنداشته­اند. در این پژوهش، پس از یادآوری دیدگاه متکلمان درباره اعاده معدوم و رابطه آن با حیات اخروی انسان بیان خواهیم کرد که از منظر وحی مرگ نابودی نیست، بلکه انتقال از نشئه­ای به نشئه دیگر است، و منظور از هلاکت و فنای انسان­ها و پدیده ها در دنیا، تفرق اجزا و ناپایداری آنها در حیات دنیوی و بازگشت نهایی آنها به سوی خداست، از این رو پذیرش حشر جسمانی با جواز یا امتناع اعاده معدوم ارتباطی ندارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد و تحلیل وحیانی اعاده معدوم‌انگاری معاد

    مسئله معاد، به ویژه معاد جسمانی، از دیرباز مورد توجه فلاسفه و متکلمان مسلمان بوده است؛ و از آن‌رو که حیات اخروی انسان از امور غیبی است برای تبیین عقلانی آن با دشواری روبه‌رو بوده­اند، به گونه­ای که برخی از متکلمان مرگ را نابودی و معاد را مصداق اعاده عین معدوم پنداشته، از آن‌رو که به حیات اخروی باور داشته‌اند آن را جایز شمرده­اند. برخی دیگر نیز مرگ را تفرق اجزای مادی بدن دانسته، با تمسک به آ...

متن کامل

جایگاه مسئله اعاده معدوم در حکمت سینوی و صدرایی

یکی از موضوعات مهم در اندیشه­ اسلامی، بحث امتناع یا جواز اعاده­ معدوم است. حکمای اسلامی برخلاف برخی از متکلمان، بر محال بودن اعاده­ معدوم متفق­اند. و مسأله اصلی در این مقاله آن است که به رغم اتفاق حکما بر امتناع اعاده، اختلاف مبنایی بین حکمت سینوی و حکمت صدرایی در تحلیل این موضوع چیست. در حل این مسأله باید متذکر شد که اساس و محور در بحث اعاده­ معدوم، موضوع تشخص و این همانی است که در فلسفه­ ابن­...

متن کامل

نقد و بررسی روایت رؤیا انگاری قرآن

محمد حسن یعقوبیان[1] نظریه رؤیای رسولانه با روشی پدیدار شناختی و روایت شناختی بر آن است که پیامبر نه مخبر و مخاطب که به سان روایت گری است که راوی رؤیاهای خود است و قرآن به عنوان حاصل آن، خواب نامه‌ای است که بیش از تفسیر و مفسر، نیازمند تعبیر و معبر است. و بر این ادعا به برخی از ادله نقلی ...

متن کامل

نقد و بررسی دیدگاه دیویس درباره تجربه دینی وحیانی (الهامی)

تجربه‌های وحیانی (الهامی) یکی از انواع مهم تجربه دینی است که صاحبانش آن را به یقین رسیدن ناگهانی، الهام، وحی، روشنگری، مشاهده عرفانی و بارقه بصیرت می‌نامند. از نظر دیویس علایم‏ مشخصه این تجربه‌ها عبارتند از: 1. ناگهانی و کوتاه‌مدت بودن در غالب موارد؛ 2. دستیابی به معرفتی جدید از غیر طریق استدلال یا ادراک حسی؛ 3. دریافت این معرفت از سوی عاملی بیرونی به نحوی سیل‌آسا و رگبارگونه در غالب موارد؛ 4. ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های فلسفی کلامی

ناشر: دانشگاه قم

ISSN 9791-1735

دوره 14

شماره 55-56 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023